Mantelzorgwoning in tuin: zorg dichtbij, met behoud van zelfstandigheid

Voor veel families komt er een moment waarop de zorg voor een ouder, partner of ander familielid intensiever wordt. Een mantelzorgwoning in de tuin biedt dan uitkomst. Je woont vlakbij elkaar, maar ieder behoudt een eigen plek. Geen lange reistijden, geen dure zorginstelling, maar wél directe hulp als dat nodig is.
In deze gids leggen we uit wat er bij komt kijken, waar je op moet letten en waarom dit voor veel mensen een fijne tussenweg is.

Waarom een mantelzorgwoning in de tuin?

Een mantelzorgwoning is een zelfstandige woonruimte op je eigen terrein. De bewoner heeft alles bij de hand: van keuken tot badkamer. Toch ben je als mantelzorger letterlijk om de hoek. Voor veel mensen is het een oplossing die hoofd en hart aanspreekt: praktisch en persoonlijk.

Wat deze woonvorm zo aantrekkelijk maakt:

Je bent dichtbij als er hulp nodig is
Ieder heeft z’n eigen ruimte en ritme
Er zijn geen extra kosten voor huur of zorginstelling
Je kunt vaak vergunningsvrij bouwen
Het voelt vertrouwd, maar geeft rust

Wat mag er wel en niet volgens de regels?

Goed nieuws: in veel situaties mag je een mantelzorgwoning vergunningsvrij plaatsen. Er zijn wel een paar voorwaarden:

Er moet sprake zijn van een officiële mantelzorgsituatie (bijvoorbeeld bevestigd door de huisarts)
De woning moet op hetzelfde perceel staan als het hoofdgebouw
Je bouwt in de achtertuin of het achtererf
Het gebruik is tijdelijk, zolang de zorgsituatie duurt

Toch is het slim om altijd je gemeente te raadplegen. Elke situatie is anders en soms gelden er lokale regels of extra eisen. Kijk ook op rijksoverheid.nl voor de landelijke richtlijnen.

Hoe groot moet een mantelzorgwoning zijn?

Er is geen vaste maat, maar de meeste mensen kiezen voor een woning van 60 tot 100 m². Groot genoeg om comfortabel in te wonen, maar klein genoeg om goed in de tuin te passen.

Een logische indeling is:

Een woonkamer met open keuken
Een aparte slaapkamer
Een badkamer met douche en toilet
Eventueel een logeerkamer of bergruimte

Een veelgekozen optie is een woning van 80 m². Die biedt precies genoeg ruimte voor dagelijks comfort. Bekijk hier een voorbeeldwoning van 80m².

Belangrijke aandachtspunten bij plaatsing

Het neerzetten van de woning is één ding, maar er zijn ook praktische zaken om vooraf over na te denken:

Aansluitingen: is er toegang tot water, elektriciteit, internet en riolering?
Toegankelijkheid: denk aan brede deuren, geen drempels, goede verlichting
Isolatie: zorg voor warmte in de winter en verkoeling in de zomer
Privacy: soms is een stukje extra beplanting of een afscheiding prettig voor beide partijen

Laat je hierover goed adviseren. De juiste voorbereiding maakt het verschil in comfort, nu en later.

Veelgestelde vragen

Hoe lang mag een mantelzorgwoning blijven staan?

In veel gemeenten geldt dat een zorgwoning maximaal 10 jaar mag staan. Is er na deze termijn nog sprake van mantelzorg dan wordt die termijn verlengd tot dat mantelzorgrelatie eindigt.

Wie mag in een mantelzorgwoning wonen?

De woning is bedoeld voor zorgbehoevenden met een directe band met de mantelzorger. Dit betekent meestal dat het gaat om naaste familieleden, zoals een partner, kind of ander familielid.

Wat is een mantelzorgwoning precies?

Een mantelzorgwoning is een zelfstandige woonruimte op hetzelfde perceel als het huis van de mantelzorger. De woning wordt gebruikt door iemand die zorg ontvangt van een naaste.

Wanneer mag ik een mantelzorgwoning plaatsen?

Dat mag wanneer er een erkende zorgrelatie is en je voldoet aan de regels voor vergunningsvrij bouwen. Die gaan onder andere over de plek op het perceel en de functie van de woning.

Hoe groot mag de woning zijn?

Er is geen officiële maximumgrootte, maar je moet wel binnen de regels van het bestemmingsplan blijven. In de praktijk kiezen veel mensen voor 70 tot 100 m².

Heb ik altijd een vergunning nodig?

Nee, in veel gevallen mag je vergunningsvrij bouwen. Maar controleer dit altijd bij je eigen gemeente om zeker te zijn.

Wat gebeurt er als de mantelzorg stopt?

Dan mag de woning niet zomaar blijven staan zoals hij is. Je kunt hem aanpassen of een vergunning aanvragen voor ander gebruik.

Samen zorgen, samen wonen

Een mantelzorgwoning is méér dan een extra gebouw in de tuin. Het is een manier om zorg en nabijheid praktisch te combineren zonder dat iemand zijn zelfstandigheid verliest. Voor de één is het een oplossing voor vandaag, voor de ander een investering in de toekomst.

Benieuwd of dit past bij jouw situatie? We denken graag met je mee.